ش | ی | د | س | چ | پ | ج |
1 | 2 | |||||
3 | 4 | 5 | 6 | 7 | 8 | 9 |
10 | 11 | 12 | 13 | 14 | 15 | 16 |
17 | 18 | 19 | 20 | 21 | 22 | 23 |
24 | 25 | 26 | 27 | 28 | 29 | 30 |
31 |
جرائم بر حسب نوع و ماهیتشان به اشکال مختلف واقع میشوند. شرایط حاکم بر محیط و عرف و آداب و رسوم جامعه نیز بر نوع و شکل ارتکاب جرائم تاثیر میگذارد.
از نظر ابزار و وسیله ارتکاب بزه نیز شرایط حاکم بر محیط و عرف و عادات و پیشرفت علوم و فنون و... تاثیر بسزایی دارد. برای مثال چنانچه پروندههای قتل موجود در نظام قضایی ایران را از قدیم تا جدید مورد بررسی قرار دهیم چاقو و آلات مشابه آن به عنوان آلت اولیه و غالب مورد استفاده در این جرم مطرح است و حتی نحوه ایراد جرح با چاقو در شرایط زمانی و محیطی از قدیم تا حال تفاوت چشمگیری یافته است و از شکل خط کشیدن روی بدن تا فرو بردن در قلب قربانی جرم را در بر میگیرد یا چنانچه ارتکاب قتل توسط مهاجران افغان در ایران را مورد بررسی قرار دهیم ملاحظه میشود که آلات و ادوات سنگین از جمله تبر، چکش، پتک و... توام با ضربات مهلک و استفاده از چاقو به شکل بریدن سر، غالب وسیله و نحوه ارتکاب قتل را دربرمیگیرد.
جرائم از نوع سرقت امروزه بیشتر توام با خشونت هستند و اغلب سارقین با استفاده از زور و آزار و هجوم و یا توسل به سلاحهای گرم و سرد- که باز چاقو در اینجا هم نقش اول را دارد- عملیات بزهکارانه را مرتکب میشوند و اغلب هم در چنین جرائمی به صورت گروهی و باندی جهت ارعاب قربانی و لذت بردن اقدام مینمایند و جالب اینکه اغلب مجرمین این گروه از قشر جوان و بیتجربه جامعه هستند و برخی مواقع با ارتکاب تبهکاری حس قدرتنمایی و خودبزرگبینی و شهرت کاذب (معروفیت به عنوان فرد قوی در جمع همسالان) را تعقیب مینمایند.
با پیشرفت فناوری و پیدایش اینترنت مجرمین نیز تبهکاریهایشان را با این پیشرفت هماهنگ نمودهاند طوری که پیچیدهترین کلاهبرداریها را از این طریق به راحتی انجام میدهند که بسیاری از آنها به عنوان رقم سیاه از نوع کشف نشده باقی میمانند و آنهایی هم که کشف میشوند در روند اثبات، ماموران قانون را با مشکلات قانونی مواجه مینمایند.
همچنین امروزه با پیدایش سایت 360 yahoo که از سایتهای مورد علاقه در بین کاربران جوان اینترنت است، بزههای تهدید و اخاذی و جرائم جنسی شکل جدیدی یافتهاند و آمار پروندههای موجود نشان میدهد که بسیاری از دختران جوان که علاقهمند به این سایت شدهاند ناخودآگاه در وادی یک تبهکاری وحشتناک گرفتار شدهاند. معمولا با توجه به شکل و ساختار و امکانات خاص این سایت، کاربران با همدیگر ارتباط برقرار مینمایند در حالیکه از ماهیت انسانی و خوی شخصیتی همدیگر هیچ اطلاعی ندارند. رابطه بدواً از ارسال پیامهای طرفین شروع میشود و بعد برای معرفی بیشتر یک نمونه از عکس کاربران نیز توسط خودشان و اغلب به تحریک طرف مقابل در صفحه اینترنت قرار میگیرد و از این مرحله به بعد زمینه سوءاستفاده و وقوع جرائم از نوع تهدید و اخاذی و اجبار به برقراری روابط جنسی شروع میشود که هیچ وقت پایانی نخواهد داشت. کاربران شاید روز اول خرسند از برقراری یک رابطه احساسی و دوستانه باشند ولی در فاصله کوتاهی تهدیدات طرف مقابل شروع میشود و قربانی در شرایطی قرار میگیرد که یا باید به خواستههای طرف مقابل تن در دهد و از مال و اموال خودش و اغلب پدرش به وی ببخشد و یا شرافت و آبروی همیشگی خود را زیر پای وی بریزد والا با انتشار عکس مونتاژشده خود با عکسهای مستهجن و انتشار آن در همان سایت اینترنتی و ترویج آن در سایتهای دیگر مواجه میشود. پروندههای اینچنینی نشان میدهد که اغلب این افراد تحت تاثیر تهدیدات قرار گرفتهاند و خود را تا عمق فاجعه حیثیتی فرو بردهاند و دیگر هیچ چیزی از آبرو برای آنها باقی نمانده است و انگشتنمای همسالان در مدرسه و... گردیدهاند و نهایتا در اثر عذاب وجدان و ضعف اراده ناشی از سرخوردگی و ابتلابه افسردگی مزمن راه انحرافی از نوع فرار از منزل و خودکشی را انتخاب نمودهاند هرچند دست عدالت به تبهکاران آبرو میرسد و آنها را به سزای دنیوی اعمال بیشرمانه ایشان میرساند ولی آیا آبروی برباد رفته قربانی جرم قابل برگشت میباشد؟ آیا او که با دست خودش، خودش را به هلاکت انداخته میتواند پلهای خرابشده پشت سرش را مرمت نماید؟ طبیعتا جواب منفی است و لااقل از این به بعد از شور و نشاط جوانی در چهره و روح و روان وی خبری نخواهد بود و تا آخر عمر با این شعار زندگی خواهد کرد: یک لحظه غفلت، یک عمر پشیمانی.
بنابراین باید تذکر جدیای از سوی مراجع ذیربط به خانوادهها داده شود که مواظب فرزندان خود در فضای مجازی اینترنت باشند. با مجازات، آبروی از دست رفته باز نمیگردد ولی میتوان با تذکر و مراقبت از وقوع چنین جرائم وحشتناکی پیشگیری نمود یا اینکه برنامهریزان سیستم حفاظتی فیلترینگ را برای معدوم کردن فنی این سایت که وسیله سوءاستفاده دیگران قرار گرفته است و با استفاده از آن در ترویج و اشاعه فحشا در سطح جامعه اقدام مینمایند، فرا خواند تا دامن پاک خانوادههای ایرانی که عاطفه و محبت و عشق به فرزند در آن فوران میکند همیشه پاکیزه بماند. صداوسیما و رسانهها نیز بایستی در جهت حمایت از شرف و آبروی خانوادههای ایرانی با تدوین برنامهها و مقالهها و استفاده از آسیبشناسان و متخصصان و تذکر عواقب سوءعضویت در این سایت و سایتهای مشابه به وظیفه شرعی و قانونی خود عمل نماید تا هیچ بهانهای برای خودباختگان باقی نماند.
* دادیار اظهارنظر دادسرای امور جنایی تهران